Hệ lụy pháp lý của việc tự ý sử dụng hình ảnh, tên tuổi người nổi tiếng để quảng cáo
Trong thời đại kỹ thuật số, việc sử dụng hình ảnh của người nổi tiếng để quảng cáo không còn xa lạ. Tuy nhiên, nhiều cá nhân, doanh nghiệp đã tự ý khai thác hình ảnh, tên tuổi của người nổi tiếng nhằm mục đích thương mại mà không có sự đồng ý. Điều này không chỉ gây ảnh hưởng tiêu cực đến danh tiếng của cá nhân bị lợi dụng mà còn có thể vi phạm pháp luật. Vậy, hành vi này bị xử lý như thế nào theo quy định pháp luật hiện hành?
1. Hành vi sử dụng hình ảnh, tên tuổi người nổi tiếng để quảng cáo
1.1. Các hình thức vi phạm phổ biến
- Dùng hình ảnh người nổi tiếng trên website, mạng xã hội để quảng cáo sản phẩm/dịch vụ.
- Cắt ghép, chỉnh sửa hình ảnh nhằm tạo nội dung quảng cáo sai lệch.
- Giả mạo phát ngôn của người nổi tiếng để tăng độ tin cậy cho sản phẩm.
- Tạo quảng cáo có nội dung gây hiểu lầm rằng người nổi tiếng đang đại diện hoặc sử dụng sản phẩm.
1.2. Hậu quả của hành vi sử dụng trái phép hình ảnh người nổi tiếng
- Ảnh hưởng đến danh tiếng, hình ảnh cá nhân của người nổi tiếng.
- Gây thiệt hại kinh tế cho người bị lợi dụng (mất cơ hội hợp tác quảng cáo chính thống).
- Người tiêu dùng bị lừa dối, tin tưởng vào sản phẩm không rõ nguồn gốc.
- Doanh nghiệp vi phạm có thể bị xử phạt hành chính hoặc bị khởi kiện.
Sử dụng hình ảnh của người nổi tiếng để quảng cáo
nguồn: sưu tầm
2. Cơ sở pháp lý về bảo vệ hình ảnh, danh tiếng cá nhân
2.1. Theo Bộ luật Dân sự 2015
- Điều 32 quy định: Cá nhân có quyền đối với hình ảnh của mình. Việc sử dụng hình ảnh của người khác phải có sự đồng ý, trừ trường hợp pháp luật quy định khác.
- Nếu sử dụng hình ảnh mà không được phép, người bị ảnh hưởng có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại, gỡ bỏ hình ảnh và xin lỗi công khai.
2.2. Theo Luật Quảng cáo 2012
- Điều 8 cấm quảng cáo sử dụng hình ảnh, tên, thư tín, giọng nói của cá nhân mà không được phép.
- Doanh nghiệp vi phạm có thể bị xử phạt hành chính lên đến 100 triệu đồng theo Nghị định 38/2021/NĐ-CP.
2.3. Theo Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (sửa đổi, bổ sung 2022)
- Tên tuổi của người nổi tiếng có thể được coi là nhãn hiệu phi truyền thống nếu đã đăng ký bảo hộ thương hiệu.
- Nếu doanh nghiệp sử dụng trái phép, có thể bị xử lý theo các quy định về cạnh tranh không lành mạnh.
3. Người bị xâm phạm cần làm gì để bảo vệ quyền lợi?
3.1. Thu thập bằng chứng vi phạm
- Ghi lại hình ảnh, video, bài viết quảng cáo sử dụng trái phép hình ảnh.
- Xác nhận thông tin từ bên thứ ba (người tiêu dùng, báo chí).
3.2. Gửi yêu cầu gỡ bỏ và yêu cầu bồi thường
- Gửi thông báo chính thức đến cá nhân, doanh nghiệp vi phạm.
- Yêu cầu bồi thường thiệt hại do hành vi xâm phạm gây ra.
3.3. Khởi kiện ra tòa nếu cần thiết
- Nếu cá nhân, doanh nghiệp vi phạm không hợp tác, có thể khởi kiện theo Bộ luật Dân sự hoặc Luật Sở hữu trí tuệ.
- Tòa án có thể yêu cầu doanh nghiệp vi phạm bồi thường thiệt hại và công khai xin lỗi.
